۱۴۰۱/۰۵/۰۳ 541

ژئوسایت گسل سیه رود

ژئوسایت گسل سیه رود

در ژئوسایت گسل سیه رود می‌توان یک نمونه بسیار واضح از گسل را مشاهده نمود. این گسل در سازندی متعلق به دوره ائوسن (56 تا 9/33 میلیون سال پیش) رخ داده است. در این سازند گسل‌های متعددی شکل گرفته که یکی از آنها بزرگ‌تر و واضح‌تر است. گسل شکستگی و یا مجموعه‌ای از شکستگی‌ها در طبقات و لایه‌ های زمین است. گسل‌ها سبب می‌شوند سنگ‌ها در کنار یگدیگر به حرکت درآیند. این حرکت ممکن است به سرعت و در قالب زمین‌لرزه رخ دهد و یا به آرامی و بی صدا رخ دهد. طول گسل‌ها می‌تواند از چند سانتی‌متر تا هزاران کیلومتر باشد. بیشتر گسل‌ها در طول دوره‌های زمین‌شناسی جابجایی‌های مکرر ایجاد می‌کنند. زمین‌شناسان با استفاده از زاویه گسل نسبت به سطح زمین و جهت حرکت (لغزش) در امتداد گسل، آنها را به سه دسته کلی تقسیم می‌کنند:

1- گسل معمولی یا نرمال که لایه‌های روی صفحه گسل در جهت شیب به سمت پایین حرکت می‌کنند.

2- گسل‌های برگشته یا معکوس که لایه‌های روی صفحه گسل در خلاف جهت شیب به سمت بالا حرکت می‌کنند.

3- گسل‌های امتداد لغز که لایه‌ها در دو طرف گسل در کنار یکدیگر می‌لغزند.

گسل سیه رود از نوع اول یعنی گسل نرمال است. گسل‌های نرمال در نواحی ایجاد می شوند که نیروهای کششی حکم فرما باشد. به همین دلیل به این نوع از گسل‌ها، گسل‌های ثقلی هم گفته می‌شوند که به دلیل نیروی گرانشی زمین در صورت مهیا شدن شرایط ایجاد می‌گردند. در زمان وقوع زلزله، یک بلوک در یک سوی گسل به صورت ناگهانی نسبت به بلوک کناری جا به جا می‌شود. یک گسل می‌تواند عمودی، افقی و یا زاویه‌دار باشد.