ژئوپارک (Geopark) به محدوده ای از اراضی طبیعی گفته می‌شود که در آن یک یا چند میراث زمین‌شناسی برجسته و با اهمیت جهانی وجود دارد. میراث زمین‌شناسی بخشی از تنوع زمین‌شناسی است که چشم اندازها و پدیده‌های آن از لحاظ آموزشی، پژوهشی و زیبایی‌شناختی کم‌نظیر و شگفت‌آور هستند. میراث زمین‌شناسی هر ناحیه ای می‌تواند شامل مجموعه کانی ها، سنگ‌ها و فسیل ها، لایه‌ها و سازندها و فرم و شکل اراضی و یا اشکال زمین‌شناسی ساختمانی ویژه ای باشد که هر یک نمونه بسیار آشکار و بارزی از سیر اتفاقات و نقاط عطف تاریخ سیاره زمین و یا فرآیندهای حاکم بر آن باشد.

هر ژئوپارک، با توجه به تعداد و نحوه پراکندگی میراث زمین شناختی آن از چندین ژئوسایت یا محوطه دارای میراث زمین‌شناختی تشکیل می‌گردد. میراث‌های زمین شناختی از لحاظ سلسله مراتب اهمیت یک رده پایین تر از میراث‌های جهانی هستند و امروزه شناسایی و به ثبت جهانی رساندن آن از شاخص‌های مهم گردشگری می‌باشد. میراث‌های زمین شناختی محل‌های مناسبی برای فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و توسعه گردشگری در طبیعت هستند و بر همین اساس می‌توان با محوریت قرار دادن آن و ایجاد همبستگی با سایر جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و محیط زیستی و معرفی آن تحت عنوان ژئوپارک، قطب گردشگری ویژه ای ایجاد نموده و با رونق بخشی به کسب و کارهای محلی، بستری برای توسعه گردشگری پایدار جوامع ایجاد نمود.

حفاظت و نگهداری از میراث زمین‌شناسی، توسعه زیرساخت‌های گردشگری و رونق اقتصاد محلی از طریق تدوین استراتژی‌های پایدار منطقه ای از جمله اهدافی است که از طریق تاسیس ژئوپارک‌ها دنبال می‌شود.

موضوع ژئوپارک اولین بار در سال 1997 در بخش اکولوژی و علوم زمین یونسکو مطرح گردید و از آن زمان این طرح مورد حمایت یونسکو قرار گرفت. اما پذیرش آن به طور رسمی تا سال 2015  به درازا کشید و در این سال بود که با تصویب اعضای آن برنامه ژئوپارک همچون برنامه میراث جهانی در برنامه‌های رسمی این نهاد جای گرفت. تا پایان 2024، تعداد 213 ژئوپارک جهانی در 48 کشور به ثبت رسیده‌اند.