۱۳۹۸/۰۶/۰۶ 1838

ژئوسایت بدلندهای ایری

بدبوم یا بدلند (Badland) نوعی ریختار فرسایشی است که اغلب در اراضی سست و نفوذناپذیر مارنی و رسی که فاقد پوشش گیاهی است دیده می‌شود. این اراضی به‌دلیل رسی بودن ذرات آن، در مقابل جریان آب سطحی و نزولات جوی نفوذناپذیر هستند و هنگام ریزش باران، جریان آب بر سطح آنها جاری شده و الگوی آبراهه‌ای متراکمی به شکل صدها دره کوچک سوار بر هم و هزارتویی از تنگ دره‌ها تشکیل می‌دهد. در واقع با توجه به مقاومت ناچیز این نوع اراضی در مقابل فرسایش در هنگام بارندگی، قطرات ریز و درشت آب، بدون مانع بر سطح دامنه‌ها جاری شده، سطح آن را در جهت جریان آب تراش داده و بر روی آن شبکه‌ای از آبراهه‌های کوچک و بزرگ درهم تنیده‌ای را ایجاد می‌کند. این اراضی به‌دلیل اینکه مناسب کشاورزی نیستند به بدبوم یا بدلند شهرت دارند.

یکی از بهترین مناطقی که این نوع ریختار توسعه دارد بخش‌های میانی این ژئوپارک و در امتداد جاده ایری - دستجرد است. در این بخش گستره قابل توجهی از نهشته‌های مارنی و شیلی خاکستری و سبز رنگ دوره کرتاسه که با ضخامتی از پوششی مقاوم مربوط به کنگلومرای سرخ رنگ میوسن پوشیده شده است ‌برون‌زد دارد. هر جا که لبه‌های این پوشش مقاوم ریزش نموده و عقب‌نشینی کرده است بخش زیرین آن و نهشته‌های مارنی در معرض فرسایش شدید قرار گرفته و ریختار بدبوم در دامنه‌های آن توسعه یافته است. تضاد رنگ طبقات و تنوع ناهمواری‌ها یکی از زیباترین چشم‌اندازهای ژئوپارک ارس را در این ناحیه به‌وجود آورده است.